จะเป็นผู้นำหรือเป็นเจ้านาย
รองศาสตราจารย์เทื้อน ทองแก้ว
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต
“โตขึ้นขอให้เป็นเจ้าคน นายคน” นี่คือคำอวยพรของผู้ใหญ่ สมัยก่อนที่ชอบอวยพรให้เด็ก ๆ หรือลูกหลาน ได้ก้าวหน้าในอนาคตมีตำแหน่งหน้าที่ ที่มีเกียรติ คือได้เป็นเจ้าคน นายคน ซึ่งหมายถึง การเป็นข้าราชการที่มียศสูงนั่นเอง และคนที่มียศมีตำแหน่งจะได้รับการยกย่อง เชื่อถือและให้เกียรติ จะพูด จะสั่งอะไรคนก็ยินดีปฏิบัติตามทุกอย่าง คนจึงใฝ่ฝันที่จะรับราชการและต้องการยศสูง ๆ เพื่อจะได้เป็นเจ้าคน นายคน
เมื่อสถานการณ์เปลี่ยนไป ลักษณะของการเป็นเจ้านายในอดีตเริ่มเปลี่ยนแปลง มาเน้นที่ความเป็นผู้นำ เพราะมีความเชื่อว่าความเป็นผู้นำจะช่วยสร้างความสำเร็จ ความก้าวหน้าให้กับองค์กรในระยะยาวมากกว่าการเป็นเจ้านาย เนื่องจาก ถ้าเป็นเจ้านายจะชอบใช้อำนาจข่มขู่ ไม่ฟังคนอื่น เก่งคนเดียว ถูกคนเดียว ทำให้ขาดความร่วมมือจากคนอื่น ถ้าหมดยศหมดตำแหน่งเมื่อไร จะขาดคนรัก คนศรัทธา มีตัวอย่างให้เห็นมากมาย ทิศทางที่พึงปรารถนาของผู้บริหารยุคใหม่ จึงชี้แนะว่า “จงเป็นผู้นำอย่าเป็นเจ้านาย” โดยเปรียบเทียบลักษณะของผู้นำและเจ้านายไว้ดังนี้
- เจ้านาย ชอบบังคับ (The boss drives his men)
ผู้นำ จุดประกาย (The leader inspires them)
- เจ้านาย ชอบอาศัยอำนาจ (The boss depend on authority)
ผู้นำ อาศัยศรัทธา (The leader on good will)
- เจ้านาย ชอบแผ่อำนาจให้กลัว (The boss evokes fear)
ผู้นำ แผ่เมตตา (The leader radiates love)
- เจ้านาย สั่งทำให้ “ฉัน” (The boss says “I”)
ผู้นำ เรามาร่วมกันทำ (The leader says “we”)
- เจ้านาย มักหาว่าใครผิด (The boss shows who is wrong)
ผู้นำ จะดูว่าอะไรผิดและทำให้เกิดปัญหา (The leader shows what is wrong)
- เจ้านาย สั่งการ (The boss knows how it is done)
ผู้นำ ชี้แนะ (The leader shows how to do it)
- เจ้านาย ชอบขู่ให้ทำงาน (The boss abuses men)
ผู้นำ จะร่วมทำงาน (The leader uses them)
- เจ้านาย บังคับให้เคารพ (The boss demands respect)
ผู้นำ สร้างบารมีให้เกรงใจ (The leader commands respect)
- เจ้านาย ทำให้การทำงานน่าเบื่อ (The boss makes work drudgery)
ผู้นำ ทำให้เป็นสุขในการทำงาน (The leader makes it fine)
ลักษณะของเจ้านายและผู้นำข้างต้น คงเป็นทางเลือกให้นักบริหารนำมาใช้
ถ้าอยากเป็นผู้มีอำนาจ รองใช้อำนาจ ด้วยเกรงว่าจะไม่มีใครปฏิบัติตาม ก็เลือกเป็นเจ้านายตามใจชอบ
แต่ถ้าอยากมีเพื่อร่วมงาน ทำงานด้วยกัน ร่วมทุกข์ร่วมสุข สร้างบารมีให้คนอื่นเกรงใจ เต็มใจทำงานด้วยความเต็มใจ ก็ควรเลือกบทบาทเป็นผู้นำ
เมื่อเลือกทางใด ผลที่เกิดขึ้นก็จะเป็นไปตามกรรมหรือการกระทำในทางเลือกนั้น
ท่านคงเลือกเอง และรับกรรมเองหรือจะเลือกทั้งสองอย่างก็คิดเอาเองนะครับ
No Response to "จะเป็นผู้นำหรือเป็นเจ้านาย"
แสดงความคิดเห็น